مهاجران، پناهندگان و جوامع

طبق آخرین آمار بانک جهانی ۲.۳ درصد از مردم جهان (شامل ۱۸۴ میلیون نفر‌ که ۳۷ میلیون از آن‌ها پناهنده هستند) در خارج از کشور خود زندگی می‌کنند. دلایل حرکت آن‌ها وضعیت بهتر مهارت‌ها، ویژگی‌های جمعیتی، وضعیت حقوقی، شرایط و چشم انداز کشور مقصد است. حدود ۴۳ درصد از مهاجران و پناهندگان در کشورهای با درآمد کم و متوسط ​​زندگی‌ می‌کردند، ۴۰ درصد در کشورهای پردرآمد سازمان توسعه و همکاری اقتصادی  (OECD) و ۱۷ درصد باقی‌مانده در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC). 

در سرتاسر جهان، مهاجرت نیروی قدرتمندی برای توسعه است و زندگی صدها میلیون مهاجر، خانواده‌های آن‌ها و جوامعی را که در آن زندگی می‌کنند، را بهبود می‌بخشد. مهاجرت اگر به خوبی مدیریت شود،‌ می‌تواند به افزایش رفاه و کمک به دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل ادامه دهد.

مهاجرت برای کشورها در تمام سطوح درآمدی به طور فزاینده‌ای ضروری خواهد شد

مردم در واکنش به عدم تعادل جهانی، مانند اختلافات رفاهی زیاد و شوک‌هایی مانند درگیری و خشونت، کشور خود را ترک‌ می‌کردند؛ اما چشم انداز مهاجرت در حال تغییر است. در بازار کار جهانی تا حد زیادی مسیرهای اقتصادی و اجتماعی در تمام سطوح درآمدی تعیین خواهد شد. طی دهه آینده، همه کشورها، فارغ از سطح درآمدشان، مهاجرت را به طور فزاینده‌ای ضروری خواهند یافت. از دلایل مهم مهاجرت عواملی است چون، تغییرات جمعیتی، بازار کار و مسائل اقتصادی، تغییرات آب و هوایی و قابلیت سکونت.

• اکثر کشورهای با درآمد متوسط در حال گذار جمعیتی خود هستند، در حالی که نرخ باروری آن‌ها در حال کاهش است.
• تغییرات جمعیتی موجب ایجاد رقابت جهانی برای کارگران و استعدادها شده است؛ زیرا جمعیت کشورهای با درآمد بالا و متوسط به سرعت در حال پیر شدن هستند و در حال حاضر، با ثبت ۱۹ درصد افراد بالای ۶۵ سال در کشورهای پردرآمد در سال ۲۰۲۲ و انتظارات برای افزایش آن بر اقتصاد جهانی و موازنه‌های مالی و قراردادهای اجتماعی گسترده تاثیر می‌گذارد.
• تغییرات آب و هوایی و همچنین قابلیت سکونت دیگر محرک‌های مهاجرت به شمار می‌روند. حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان (۳.۵ میلیارد نفر) در مکان‌هایی زندگی می‌کنند که به شدت در معرض تاثیرات تغییرات آب و هوایی هستند؛ مثل کمبود‌آب، خشکسالی، تنش‌های‌گرمایی، افزایش سطح آب دریاها و رویدادهای شدیدی چون سیل و طوفان‌های استوایی، فرصت‌های اقتصادی آن‌ها را کاهش داده‌است، لذا آن‌ها آسیب‌پذیری‌تر هستند و این عوامل فشارها را برای مهاجرت تشدید می‌کنند.

در مواجهه با چنین نیروهایی، مهاجرت باید مدیریت شود تا منافع توسعه آن به طور کامل تحقق یابد. رویکردهای فعلی، اغلب هم برای مهاجران و هم برای اتباع شکست‌ می‌خورد. آن‌ها ناکارآمدی‌های بزرگ و فرصت‌های از دست رفته را در کشورهای مقصد و مبدا ایجاد‌ می‌کنند و گاه به رنج انسان منجر‌ می‌شوند. در بسیاری از کشورها در تمام سطوح درآمدی، گروه‌های قابل توجهی، گاه بخش‌های وسیع‌تری از جامعه، مهاجرت را به عنوان بخشی از بحث‌های گسترده‌تر ،علیه جهانی شدن به چالش‌ می‌کشند.

ایجاد حرکت‌های فرامرزی برای رفاه و توسعه

هم کشورهای مبدا و هم کشورهای مقصد باید مهاجرت را به صورت استراتژیک مدیریت کنند.

• برای کشورهای مبدا، چالش این است که اثرات توسعه مهاجرت نیروی کار بر جوامع خود را به حداکثر برسانند.
• برای کشورهای مقصد، چالش این است که پتانسیل مهاجرت را برای برآوردن نیازهای کار درازمدت خود بشناسند و از آن استفاده کنند، در حالی که با همه مهاجران رفتاری انسانی داشته باشند و به تأثیرات اجتماعی که باعث ایجاد نگرانی در بین شهروندانشان‌ می‌شود، رسیدگی کنند.

لذا همکاری بین المللی در این زمینه حیاتی است. پاسخ‌های سیاست‌گذاری باید برای هر یک از چهار دسته حرکت تنظیم شود:

مهاجران اقتصادی که مهارت‌ها و ویژگی‌های آن‌ها با نیازهای کشور مقصد مطابقت دارد. اکثر مهاجران در جستجوی فرصت‌های بهتر حرکت می‌کنند و مهارت‌ها و ویژگی‌هایی را که در مقصد مورد تقاضا هستند به ارمغان می‌آورند. خواه آن‌ها با مهارت بالا یا پایین، مستند یا غیر مستند باشند، جابجایی آن‌ها مزایای توسعه قابل توجهی را برای مهاجران، کشور مقصد و همچنین کشور مبدا به همراه دارد. هزینه‌های اقتصادی، اجتماعی، انسانی نیز برای مهاجران وجود دارد؛ اما معمولاً کمتر از منافع مهاجرت برای آن‌ها است. 

پناهندگانی که مهارت‌ها و ویژگی‌های آن‌ها با نیازهای کشور مقصد مطابقت دارد. برخی از پناهندگان دارای مهارت‌ها و ویژگی‌هایی هستند که با نیازهای کشور مقصد مطابقت دارد، حتی اگر از ترس حرکت می‌کنند و به دنبال فرصت نیستند. حرکت آن‌ها همان مزایای توسعه‌ای را برای جامعه مقصد به ارمغان می‌آورد که مهاجران داوطلبانه آورده‌اند.

پناهندگانی که مهارت‌ها و ویژگی‌های آن‌ها با نیازهای کشور مقصد تطابق ضعیف تری دارد بسیاری از پناهندگان مقصد خود را بر اساس نیاز فوری خود به ایمنی و نه ملاحظات بازار کار انتخاب می‌کنند و ممکن است مهارت‌های آن‌ها در جوامع میزبان مورد تقاضا نباشد و این «دیگران» اجازه ندارند در بازار کار شرکت کنند و مهارت‌هایشان را به کار ببرندْ به بیان دیگر باید شرایطی ایجاد بشود که آن‌ها را قادر به مشارکت در بازار کار کند.

مهاجران مضطر که مهارت‌ها و ویژگی‌های آن‌ها با نیازهای کشور مقصد سازگارتر است و پناهنده نیستند. تعداد کل این مهاجران نسبتاً محدود است، اما جابجایی آن‌ها اغلب نامنظم و ناامن است و چالش‌های مهمی را برای کشورهای مقصد ایجاد می‌کند.

برای دانلود پی دی اف اینجا کلیلک کنید.